ULUSLARARASI danışmanlık grubu PwC’nin Kıdemli Ortaklarından Cenk Ulu yönetimindeki Türkiye ekibi, “Yurt Dışı Yatırımları Araştırması”nın ikincisini Şubat ayında yayınladı.
PwC Türkiye Kıdemli Ortağı Cenk Ulu, araştırma üzerine konuşmak üzere buluştuğumuzda önce şu mesajı verdi:
· Küresel ve yerel gelişmeler göz önüne alındığında hedef pazarlara ulaşabilmenin önemi giderek artarken yerel sınırlar içinde kalmak yerine farklı ve yeni pazarlardaki büyüme fırsatlarını değerlendirmek her ölçekteki şirket için büyük önem taşıyor.
· Bu stratejik yaklaşımı benimseyen şirketler, sağladıkları rekabet avantajıyla, sürdürülebilir bir büyüme yakalıyor.
· PwC Türkiye olarak, rekabet gücünü sürdürme veya artırma hedefiyle yurt dışı pazarlara açılma planı olan şirketlerin, bu yolculuklarında yatırım kararının verildiği ilk günden, yatırım hedefinin tamamlandığı ana kadar rehberlik ediyoruz.
Cenk Ulu, sohbet sırasında şu noktanın altını çizdi:
- Yurt dışına yatırım kararı alıp bize rehberlik için gelen her şirketin bu yolculuğuna körü körüne destek vermemiz söz konusu değil. Yani, yurt dışına açılmasını doğru bulmadığımız şirketler de oluyor. Bu durumda onları kararlarından vazgeçirmeye çalışıyoruz.
PwC Türkiye ekibi, “Yurt Dışı Yatırım Araştırması” Türkiye’nin önde gelen şirketlerinin patron veya üst düzey yöneticilerinden oluşan 130 katılımcı ile görüştü. Araştırma ile şu toplu veri ortaya çıktı:
· 2005-2014 yıllarını kapsayan 10 yıllık dönemde, yılda ortalama 3 milyar dolarlık yurt dışı yatırımı oldu. Yani, Türkiye’de yerleşik şirketlerin yurt dışına yatırımları bu dönemde toplam 30 milyar doları buldu.
· 2015-2024 yıllarını kapsayan 10 yıllık dönemde Türkiye’de yerleşik şirketlerin yurt dışına yıllık yatırımları 4 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde yurt dışı yatırımlarının toplamı 40 milyar dolara ulaştı.
Cıvata üretimiyle öne çıkan Norm Holding Yönetim Kurulu Başkanı M. Fatih Uysal, PwC araştırması için kendisine yöneltilen sorular üzerine şu noktanın altını çizdi:
- Yurt dışı yatırım süreci, yalnızca finansal bir karar değil, stratejik bir hamledir.
Coşkunöz Holding Yönetim Kurulu Başkanı Oya Coşkunöz Aktaş, şu yaklaşımı paylaştı:
- Yurt dışı yatırımlarında birçok önemli nokta var, ama en önemlisi vizyonu oluşturmak. Eğer o vizyonu oluşturamazsanız, işin sürdürülebilirliğini düşünmeden, oradaki iş yapısını kurmadan, gerektiğinde satış garantisini alarak iş birliği kurmadan yurt dışına gitmek riskli.
Tiryaki Agro CEO’su Süleyman Tiryakioğlu da deneyimlerinden yola çıkarak şu noktalar üzerinde durdu:
· Yurt dışı yatırımların yönetimi ve başarıya ulaşması için yönetim kademesinde global düşünce ve güç birliği yaratmak gerekiyor.
· Global şirket olma misyonu edinilmesi ve istikrarın korunması büyük önem taşıyor.
· Globalleşme sürecini ciddiye almak, sürece stratejik bir bakış açısıyla yaklaşmak ve bunun gerekliliklerini tam anlamıyla yerine getirmek esastır.
· Yurt dışı yatırımlar, gidilen coğrafyada değer yaratmalı, ihtiyaçları karşılamalıdır.
Şişecam Genel Müdürü Görkem Elverici de yurt dışına yatırıma gitmeyi düşünen şirketlerin patron ve yöneticilerine tavsiyelerini şöyle özetledi:
· Yeni yatırımcılara en önemli tavsiyem uzun vadeli bir perspektif benimsemeleri olacaktır.
· Yurt dışı yatırımlar, büyük fırsatlar barındırsa da dikkatli bir planlama ve sabırlı yaklaşım gerektirir.
· Kültürel uyum ve yerel regülasyonlara uyum başarı için kritik öneme sahiptir.
· Değişen koşullara hızla adapte olma becerisi, küresel ölçekte rekabet gücünü artıran en önemli unsurlardan biridir.
EKONOMİ Gazetesi Başdanışmanı ve yazarı Rüştü Bozkurt, Genel Sekreterliği döneminde 21 yıl önce Şişecam’ın Bulgaristan’daki tesislerinin temel atma törenine giderken şu noktaya işaret etmişti:
- Şişecam, Bulgaristan’a yatırımla birlikte bu pazarda kendine yer açacak. Bu yatırımlar aynı zamanda pazar satın almak anlamına gelir.
PwC Türkiye Kıdemli Ortağı Cenk Ulu da araştırma üzerine sohbet ederken aynı noktaya dikkat çekti:
- Bazı pazarlara ihracatla belirli aşamaya kadar uzanırsınız. Yatırımla gitmek o pazarlarda yerinizi sağlamlaştırır, daha fazla alan açar…
Türkiye’de yerleşik şirketlerin yurt dışına yatırımları 20 yılda 70 milyar doları buldu…
Bu yatırımlardan sağlanan toplam yurt dışı gelirleri ne düzeye ulaştı acaba?
PwC Türkiye ekibi, bir sonraki araştırmalarında bu veriyi de ortaya çıkarır mı?
