GİRAY DUDA
Aile İşletmeleri Derneği (TAİDER) oldukça genç sayılabilecek ekonomi odaklı bir sivil toplum örgütü. İzmir merkezli olarak 5 yıl önce faaliyete geçen dernek, bu alandaki önemli bir boşluğu doldurmuş olmalı ki ülke çapında büyük ilgi gördü. Geçtiğimiz günlerde İstanbul'da Aile İşletmeleri Zirvesi'nin üçüncüsünü başarıyla tamamladı. Başkan Sumer Tömek Bayındır, ‘Global Sanayici’nin aile işletmelerinin gündemindeki konulara ilişkin sorularını yanıtladı.
- Sayın Sumer Tömek Bayındır, TAİDER üyeleri hakkında bilgi verir misiniz? Üye sayısı yıllara göre nasıl bir değişim gösterdi?
- Üyelerimiz Türkiye’nin pek çok ilinden farklı sektörlerden aile şirketi sahipleri ve gelecek nesil üyelerinden oluşuyor. Derneğimize üye olmak için ilk koşulumuz aile şirketi sahibi, ortağı veya gelecek nesil üyesi olmaktır. Üye sayımız dört yıl gibi kısa bir süre içinde 140'ı aile şirketi, 252'si gelecek nesil olmak üzere toplam 425 üyeye ulaştı. Üye sayımız her yıl artıyor ve büyümeye devam ediyoruz.
HER SEKTÖRDEN ÜYEMİZ VAR
- Üyeleriniz hangi kentlerden ve hangi sektörlerden? İzmir kökenli derneğinizin diğer kentler, özellikle İstanbul stratejisi nedir?
- Dernek üyelerimiz Adana, Ankara, Antakya, Antalya, Aydın, Bursa, Çanakkale, Denizli, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kocaeli, Manisa, Konya, Ordu illerine dağılmış durumda. İzmir merkez olmak üzere İstanbul, Bursa ve Ankara temsilciliklerimiz ile Türkiye’yi kucaklayan bir dernek olarak çalışmalarımıza devam ediyoruz. Üyelerimizin sektör dağılımları; otomotiv, tekstil, gıda, metal sanayi, inşaat ve inşaat malzemeleri üretimi, tarım, turizm, kimya, cam, metalürji, hizmet, kuyumculuk, mobilya, kağıt sanayi, elektronik, eğitim ve sağlık, madencilik sektörleridir.
YENİLİKLERE AÇIK OLMAYI ÖNEMSİYORUZ
- Bu yılki zirvenin konusu neden “Aile işletmelerinde yenilikçi olmanın zorlukları, aşma, ilham verme” olarak seçildi?
- Bizler aile işletmeleri olarak sürdürülebilir bir gelecek inşa etme yolunda yeniliklere açık olmayı, birbirimizin deneyimlerinden yola çıkarak, birbirimizle paylaşarak ve birbirimize destek olarak zorlukları aşmayı, bizden sonraki kuşakların da aynı hassasiyet, bilinç ve kültürle yola devam edebilmeleri için onlara ilham vermeyi son derece önemsiyoruz. Bu sebeple TAİDER 4. Ulusal Aile İşletmeleri Zirvesi’nin temasını “Aile Şirketlerinde Yenilikçi Olma, Zorlukları Aşma, İlham Verme” olarak seçtik.
ULUSLARARASI ZİRVEYİ BİZ YAPMAK İSTİYORUZ
- TAİDER'in uluslararası bağlantıları var mı? Önümüzdeki yıllarda zirve uluslararası niteliğe dönüşecek mi?
- TAİDER, 30 ülkede örgütlenmiş İsviçre merkezli Uluslararası Aile İşletmeleri Ağı (FBN-I) Türkiye üyesidir. Bu organizasyon aracılığıyla 30 ülkede farklı sektörlerden 9300 aile ile aile şirketlerinin sürdürülebilirlik yolculuğunda uluslararası deneyim ve bilgiyi de üyelerimizle buluşturmaktayız. Kuruluşundan bu yana beş yıl geçmiş olmasına rağmen TAİDER Uluslararası FBN’de yüksek üye sayısı olan ve hızlı gelişen ülkeler arasında kabul edilmektedir.
Derneğimiz Uluslararası FBN Yönetim Kurulunda ve Gelecek Nesil Komitesinde yer alarak ülkemizi bu alanda da temsil etmektedir. Uluslararası Zirvenin Türkiye’de yapılması için talepler alıyoruz ve inanıyoruz ki yakın bir gelecekte uluslararası Zirve Türkiye’de TAİDER organizasyonu ile gerçekleşecektir.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK KOMİTESİ KURDUK
- Aile şirketlerinin en yaşamsal sorunu galiba sürdürülebilir olmak. Sürdürülebilirlik, yakın geçmiş ve yakın gelecekte aile şirketleri için ne anlam ifade ediyor?
- Sürdürülebilirlik hem aile işletmeleri hem de dünyamız için yaşamsal bir konu. Bu sebeple TAİDER olarak bu konuya son derece önem vermekteyiz. Bu alanda çalışmak üzere Sürdürülebilirlik ve Sosyal Sorumluluk Komitesi’ni kurduk. Amacımız, sürdürülebilirlik andımızda da söz verdiğimiz gibi, geleceğimizi korumak ve iyileştirmek için insan (çalışanlarımız), toplum, çevre ve gelecek nesiller için neler yapılabileceğini anlatmak, bu konuda kamuoyunda farkındalık yaratmak ve ulusal ve uluslararası düzeyde deneyimlerin aktarılmasına ortam hazırlamaktır.
Bu amaçla üyesi bulunduğumuz Uluslararası FBN aracılığı ile şirketlerin sosyal ve çevre alanındaki çalışmalarını çevrimiçi olarak ölçümleyip sertifikalandıran bir kuruluş olan B-Corp ile işbirliği yaptık.
Sürdürülebilirlik konusunda gerçekleştirdiğimiz etkinliklerle farkındalık yaratmayı hedefliyoruz. Bu amaçla 14 Aralık 2016 tarihinde “Aile İşletmelerinde Sürdürülebilirlik Nedir?” konu başlığında İstanbul’da TÜSİAD ile ortak bir etkinlik gerçekleştiriyoruz. Bu etkinlikte aile şirketlerine dört temel alanda (insan, toplum, çevre ve gelecek nesiller) kendilerini değerlendirme imkanı sunan Kutup Yıldızı Etki Değerlendirme Testi tanıtılacak ve sürdürülebilirlik alanında şirketleri teşvik etmek için hazırlıklarını sürdürdüğümüz TAİDER Sürdürülebilirlik Ödülü yarışması tanıtımı yapılacaktır.
NESİLLER ARASI İLETİŞİM ÖNEMLİ
- Gelecek nesiller, aile şirketlerinin önemini tam olarak kavrıyor mu? Gelecek nesillerle bugünkü nesiller arasında en çok ortaya çıkan çelişki ve problemler neler?
- Derneğimizin ana amaçlarından biri gelecek nesillerin kurucu ya da yetişkin nesillerle iletişimlerini güçlendirmek, devir planlarını sağlıklı yönetmelerine destek olmak ve yol göstermektir. Dernek olarak gelecek nesilleri çok önemsiyoruz .Yetişkin nesillerle ortak etkinliklerin yanında gençler sosyal bir platformda kendi akranlarıyla birarada olup paylaşımlarda bulunuyor. Bu çalışmalarda gençler birbirlerini anlama ve ortak konularda birlikte düşünme deneyimine sahip oluyorlar. Nesiller arasındaki iletişimin doğru ve sürdürülebilir olması, nesillerin birbirlerini anlamaları ve bu konuda bilgilendirilmelerinin önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu amaçla pek çok bilgilendirici seminer ve farkındalık toplantıları düzenliyoruz
AİLE OFİSİ'NDE AİLE VARLIKLARI YÖNETİLİR
- Aile ofisi de oldukça ilginç bir kavram. Anlamını ve amacını belirtir misiniz?
- Aile Ofisi kavramı aile varlıklarının yönetim ihtiyacından doğmuştur. Aile Ofisi, aile kültür ve mirasının devamının sağlanması için ailenin ve özellikle gelecek kuşakların finansal rehberliğini üstlenir. Bir ailenin kurumsallaşmasında hissedarlar ve aile ile ilgili finansal, muhasebesel ve yönetimsel hizmetlerin aile şirketlerinden ayrı bir çatı altında toplanması önemli bir unsurdur; Aile Ofisi de bu amaca hizmet eder. Türkiye’de çok yeni bir kavram olmakla birlikte üyelerimiz arasında aile ofisi çalışmaları olanlar bulunmakta. Elbette bu konudaki tecrübeleri aile üyelerinden dinlemek farklı bir ayrıcalık ve bu konu toplantılarımızda ele aldığımız konulardan biri.
AİLE ANAYASASI AİLEYE ÖZEL HAZIRLANIR
- Aile anayasaları yazılı olarak mı hazırlanıyor? Her aile için değişiyor mu? Bir anayasa örneği verir misiniz?
- Her ailenin kültürü, değerleri ve iş yapış şekli diğer ailelerden farklıdır. O nedenle yazılı yapılan aile anayasaları o aileye özgüdür. Aile anayasaları her ailenin tüm bireylerinin ortak görüş ve kararı ile hazırlanır ve uygulanır. Zaman içinde değişikliklere uğrar yani kısacası aile ile birlikte ve sadece o aileye özgü, yaşayan bir organizmadır. Aile anayasası şablon veya örneklerine akademik çalışmalarda yer verilmektedir. Derneğimizde aile anayasası çalışmasını tamamlamış veya hazırlamakta olan üyelerimiz birbirlerinden bu konuda deneyim edinmekte ve ilham almaktadır.
YÜZYILLIK ŞİRKET OLMAK İYİ BİR ŞEY
- Aile şirketlerinin bir amacı da köklü, örneğin yüzyıllık veya daha uzun süreli şirket olmaktır değil mi? Yüzyıllık şirket olmanın avantajı ve dezavantajı nelerdir?
- Yüzyıllık bir şirket olmanın dezavantajı olduğunu düşünmüyorum. Aksine doğru kurumsallaşabilmiş ve zamanında doğru devir planı yapan aile şirketlerinin dünyadaki diğer örnekleri gibi yüzyıllarca var olmasının pek çok avantajı olduğunu düşünüyorum. Bu avantajların içinde markaya duyulan güven, piyasadaki olumlu algı, profesyonel çalışanların şirkete bağlılığı, kurum kültür ve değerinin yıllar boyunca geliştirilerek taşınması, gelişen teknoloji ve bilgi ağında var olma esnekliğinin sağlanması ve tabii en önemlisi de alanında lider ve öncü olma duygusunun kaybolmamış olmasını sayabilirim.
KİŞİSEL GELİŞİME MERAKLIYIM
- Hobilerinizi öğrenebilir miyiz?
- Çok çeşitli konularda okumaya çalışıyorum. Bu sebeple aynı dönemde birden fazla kitap veya yayım okurum. Kişisel gelişim çalışmalarına meraklıyım, çok yoğun olsam da bu tür programlara katılır ve sürdürmeye çalışırım. Şu sıralarda aile dizimi ile ilgileniyorum. Ayrıca yoga yapmaya çalışıyorum. En önemli bulduğum ve mutlaka sürdürmeye çalıştığım hobim ise ailecek seyahat etmek, gittiğimiz yerleri yiyeceği ve özgün kültürü ile gözlemlemeye çalışmaktır.
