GÖKHAN İNCE
Usta Tiyatrocu Haldun Dormen, Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi (ÇOSB) Konferans Salonunda başrolünü oynadığı ‘Kibarlık Budalası’ isimli tiyatro öncesi Sanayici Dergisi’nin sorularını yanıtladı.
- Sayın Haldun Dormen, herkesin imreneceği bir çalışma temposu içindesiniz. Şu sıralardaki güncel faaliyetlerinizi bize anlatır mısınız?
Her zaman olduğu gibi çok çok meşgulüm. Beş ayrı oyunda birden oynuyorum. Bir tanesinin hala provaları devam ediyor. Kasım ayında başlamayı düşünüyoruz. Bu oyun aynı zamanda Almanya’da da turneye çıkacak. Bu akşam Çerkezköy OSB Konferans Salonu Sahnesinde sahnelediğimiz oyunu da 555. kez sahnelemiş olacağız. Uzun bir süredir bu oyunu oynuyoruz. Bunların arasında Kibarlık Budalası’ndan çok büyük keyif alıyorum. Almanya’da geçen yıl da turneye çıkmıştık. Bu yıl da aynı ilginin olacağını düşünüyoruz. Almanya’da sahnelediğimiz oyun ‘Daha Neler’ oyunu. Almanya’da bu oyunu her ayın son haftası sahneliyoruz. Her ayın son haftasında Almanya’da üç-dört oyun oynayıp Türkiye’ye dönüyoruz. Bu sene farklı bir programımız olacak. Yapımcımızın söylediğine göre Fransa, Hollanda, Belçika ve İngiltere de var bu projede. Umarım onlar da gerçekleşir.
- Kısa bir süre önce 90 yaşına girdiniz. Türkiye ve dünyada bu yaştaki kişiler artık kesin ve sürekli emekliliği yaşamak ister. Emekliliği hiç düşünmüyor musunuz? Şunu herkes öğrenmek ister. 90 yaşında yeni oyun yazıp sahnelemeyi, saatlerce sahnede kalmayı ve aynı zamanda birden çok oyunda oynamayı nasıl başarıyorsunuz. Kısacası gençliğinizin ve enerjinizin sırları nelerdir?
Emeklilik kelimesinin benim hayatımda yeri yok. Ben emekliliğe zaten inanmıyorum. Emekli olmayı kabul eden adam ölmeyi de kabul etmiş demektir. Benim için böyle. Benim çok işim var. Bunları düşünmeye vaktim yok. Ne emekliliğe vaktim var, ne de bunları düşünmeye vaktim var. Yaşayabildiğim kadar üç sene, beş sene, altı sene çalışacağım. Allah bana kuvvet verirse. Ki bugüne kadar verdi.
Enerjimin sırrı çalışmayı sevmek, hayatı sevmek, insanları sevmek. Umudumu hiçbir zaman yitirmedim. Bence umut hayatta çok önemli bir şey. Herkese tavsiye ediyorum, özellikle de gençlere. Umudunuzu yitirdiğiniz zaman hayatın hiçbir anlamı kalmıyor. Mutlaka umut, umut, umut! Yani psikolojiniz ve konumunuz ne olursa olsun, üzüntüleriniz varsa, başarısızlıklarınız varsa bunun sonu mutlaka yine iyi bir şekilde tamamlanacaktır bundan eminim. Umudunuzu yitirmediğiniz sürece bu olur.
- Tiyatrolar 2018 sonunda ne durumda? Devlet ve şehir tiyatrolarının, özel tiyatroların durumunu bize anlatır mısınız? Tiyatroların daha fazla seyirci çekmesi için neler yapılması gerekir? Ekonomide sıkıntıların arttığı bir dönemde tiyatrolar sıkıntılarını nasıl aşabilir?
Benim oynadığım oyunlar hep dolu gidiyor. Bence tiyatroların durumu çok iyi. Devlet Tiyatroları’nda oyunlar ekseriyetle kapalı gişe oynuyor. Keza Şehir Tiyatroları da öyle. İki oyun sahneye koydum, ikisi de kapalı gişe oynanıyor. Bir de alternatif tiyatrolar var. İstanbul’da 200’e yakın alternatif tiyatro var. Yalnız İstanbul’da durum böyle. Bu alternatif tiyatroların birçoğu dolu oynuyor. Tabii çok iyileri de çok kötüleri de var. Bu da zaten Türk tiyatrosu için iyi birşey. Hem yeni yönetmenler, hem yeni senaristler hem de yeni atölyeler oluşuyor. Yeni yazarlar ve yeni aktörler yetişiyor. Gerçi aktörleri okullar yetiştiriyor ama aktör seyirci karşısına çıkmayınca, tam anlamıyla yetişmiş sayılmaz.
- ÇOSB’de sahnelenen Kibarlık Budalası oyunu hakkında neler söylemek istersiniz?
Kibarlık Budalası, Moliere’in en önemli oyunlarından bir tanesi. Ben bu oyunu Amerika’da bizim kurduğumuz bir tiyatro topluluğunda sahneye koymuştum. Burada ben sahneye koymadım, başrol oynuyorum. Bugün 555. temsilimiz. Bu bir rekor. Bu sayı hem bizim için, hem Moliere için, hem Türkiye için hem de Fransızlar için önemli birşey. Çünkü Moliere Fransa’da sürekli sahnelenir ama hiçbir yerde sekiz yıl boyunca kesintisiz bir şekilde, aynı prodüksiyonla 555 defa aynı oyun sahnelenmemiştir. Buna Fransızların daha fazla önem vermesi gerekiyor. Çünkü yabancı bir ülkede kendi sanatçılarının oyunu bu kadar uzun bir süre sahneleniyor. Sanırım Fransızların çok fazla umurunda değil.
- Sizin geleceğiniz duyulunca salonumuzdaki tüm yerler bir anda tükendi, doldu. ÇOSB ve Çerkezköy seyircisi hakkında bir şey söylemek ister misiniz?
Salon beni şaşırttı. Bu kadar güzel bir salon beklemiyordum. Çok medeni, çok hoş bir yer. Çerkezköy’ün adını da ayıptır söylemesi ilk defa duyuyorum. Bütün Anadolu’yu karış karış dolaştım, birçok turneye çıktım. Ama Çerkezköy’ün adını ilk defa duyuyorum. Buraya ilk defa geliyorum. Gelmiş olmaktan mutluyum. Sizlere de bu imkanı verdiğiniz ve davet ettiğiniz için teşekkür ediyorum. Böyle güzel organizasyonlar ve böyle güzel işler yapmanız beni çok mutlu etti. Bunlar tiyatrolar için çok önemli şeyler.
- Tiyatronun büyük metropollerden daha küçük yerleşim merkezlerine doğru yayılması, buradan aldığı destekle ayakta durma yeteneğinin artması için neler gereklidir?
Bence seyircilerin tiyatroların ayaklarına gelmesini beklemesi hoş bir şey. Tabii ki tiyatrolar gelecek. Ben 1960’tan beri turneye çıkıyorum. Gitmediğim yer neredeyse kalmadı. Bir tek Çerkezköy’e gelmemişim. Bence seyircinin ayağına gitmek hoş birşey. Çünkü bazı insanlar gelemiyor, uzak geliyor, vasıta bulamıyorlar, üşeniyorlar, televizyon varken neden gideyim diyorlar ama ayaklarına gitmek onlara emrivaki yapmak gibi oluyor. Böylelikle tiyatroya gelmiş oluyorlar. Bu da hoş bir şey. Bu da seyircilerin artmasını ve tiyatroların da daha fazla iş yapmasını sağlıyor.
