Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalışanlar için Mesleki Yeterlilik ve Mesleki Eğitim Belgesi almak şart. Mesleki Yeterlilik Kurumu yayınlanan 341 meslek standardının 48’inde tehlikeli ve çok tehlikeli işler kapsamında belge zorunluluğu getirdi. 40 meslekte belge zorunluluğu 26 Mayıs 2016 tarihinde başladı. 8 meslekte ise belge zorunluluğu 25 Mart 2017 tarihinde başlayacak. Mesleki Yeterlilik ve Mesleki Eğitim Belgesi hakkındaki sorularımızı CERTURK Personel Belgelendirme Kuruluşu Genel Müdürü Bülent Özbey’e sorduk.
- Mesleki Yeterlilik Kurumu nedir? Yasal dayanağı hakkında bilgi verir misiniz?
- Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK), meslek standartlarını temel alarak, teknik ve meslekî alanlarda ulusal yeterliliklerin esaslarını belirlemek; denetim, ölçme ve değerlendirme, belgelendirme ve sertifikalandırmaya ilişkin faaliyetleri yürütmek üzere 21 Eylül 2006 tarihli ve 5544 sayılı Kanun ile kurulmuştur.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili kuruluşu olan MYK kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali özerkliğe sahip, özel bütçeli bir kamu kurumudur. Kurumun temel görevi; Avrupa Birliği ile uyumlu ‘ulusal mesleki yeterlilik sistemi’ni kurmak ve işletmektir.
MYK Genel Kurul, Yönetim Kurulu, Sektör Komiteleri ve Başkanlıktan oluşan organlara sahiptir. Kurumun en üst karar organı olan Genel Kurulda; eğitim ve istihdamı temsil eden bakanlıklar, kamu kurumları ile işçi, işveren ve meslek kuruluşları temsilcileri yer almaktadır. Sosyal taraf temsilcileri Genel Kurul'da çoğunluktadır ve Genel Kurul olağan toplantıları her yıl Ekim ayında yapılmaktadır.
Kurumun yürütme organı olan MYK Yönetim Kurulu’nda kamu ve sosyal tarafların üçer temsilcisi yer almaktadır. Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim Kurulu üyeleri arasından seçilmekte olup, aynı zamanda Kurumun da Başkanıdır. 2016 itibariyle MYK Başkanı Adem Ceylan'dır.
Sektör Komiteleri; Kurum tarafından görevlendirilen kurum ve kuruluşlarca hazırlanan meslek standartlarının ulusal meslek standardı olarak kabul edilebilmesi için inceleme yapan, önerilerde bulunan ve karar veren komitelerdir.
Sektör Komiteleri; MEB, ÇSGB, YÖK, meslekle ilgili diğer bakanlıklar, Genel Kurulda temsil edilen işçi, işveren ve meslek kuruluşları ile Kurumun birer temsilcisinden oluşur.
Hangi sektör komitelerinin kurulacağı ve bu komitelerde hangi mesleklerin görüşüleceği ulusal ve uluslararası normlara uygun olarak Yönetim Kurulu tarafından tespit edilir.
341 MESLEK STANDARDI BELİRLENDİ
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı şimdiye kadar kaç meslek standardı belirledi? Mesleki Yeterlilik ve Mesleki Eğitim Belgesini almak zorunlu mu? Kimlerin, hangi periyotlarda bu belgeleri alması gerekiyor?
- Tehlikeli işler kapsamındaki tüm işlerde belge almak zorunlu. Bunlardan MYK kapsamındaki 48 alan zorunlu hale geldi ve bu belge alımı devlet teşviki kapsamında. Bunların dışındaki mesleklerde MEB belgeleri devam ediyor, ancak adım adım tüm belgelere AB standardı getirilecek ve MYK kapsamına alınacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 341 Meslek standardı yayınladı. MYK (Mesleki Yeterlilik Kurumu) yayınlanan 341 meslek standardının 48’inde tehlikeli ve çok tehlikeli işler kapsamında belge zorunluluğu getirdi. 25/05/2015 tarihinde Resmî Gazetede Bakanlıkça yayımlanan 2015/1 nolu ilk tebliğde yer alan 40 meslekte belge zorunluluğu 26/05/2016 tarihinde başladı. 24/03/2016 tarihinde Resmi Gazetede Bakanlıkça yayımlanan 2016/1 nolu ikinci tebliğde yer alan 8 meslekte belge zorunluluğu 25/03/2017 tarihinde başlayacak.
1 MİLYON 800 BİN ÇALIŞANI İLGİLENDİRİYOR
Mesleki Eğitim Belgesi almak 2009’dan beri zorunlu. Şu andaki ilgili yasa 6331 sayılı kanun 17’nci maddesi "Tehlikeli işler kapsamında belgesiz kişiler çalıştırılamaz" hükmünü içeriyor. 5544 Sayılı MYK Kanunu’nun 2. Maddesine göre tabiplik, diş hekimliği, hemşirelik, ebelik, eczacılık, veterinerlik, mimarlık (Avrupa Birliği’nde otomatik tanınma kapsamında yer alan meslekler), mühendislik mesleği ile en az lisans düzeyinde öğrenimi gerektiren ve mesleğe giriş şartları kanunla düzenlenmiş olan meslekler bu Kanunun kapsamı dışında olup bunların dışındaki tüm meslekler kapsamda yer almaktadır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre 1 milyon 800 bin çalışanın Mesleki Yeterlilik ve Mesleki Eğitim Belgesi alması gerekiyor. CERTURK metal, kaynak, inşaat doğalgaz, otomotiv, makina bakım başta olmak üzere belge alma zorunluluğu olan 48 meslekten 30’u için belge veriyor.
BELGE ALIMINI DEVLET TEŞVİK EDİYOR
- Mesleki Yeterlilik ve Mesleki Eğitim Belgesi nasıl alınıyor? Bu belgeleri veren kuruluşlar kim tarafından yetkilendiriliyor?
- Mesleki Yeterlilik ve Mesleki Eğitim Belgesi almak için yapılan başvurudan sonra ilk aşamada Mesleki Yeterlilik Kurumu’na sınav ID numarası talebinde bulunuluyor, talebin oluşturulabilmesi için gerekli evraklar firmalar / kişiler ile paylaşılıyor ve gerekli imzalar atıldıktan sonra kayıt işlemlerinin yapılabilmesi için tarafımıza gönderiliyor. Sınav tarihinin alınabilmesi için firma / kişi tarafından belge ve sınav ücretleri hizmeti veren personel belgelendirme kuruluşu hesabına yatırılıyor ve firma / kişinin uygunluğuna/talebine göre sınav organizasyonu yapılıyor.
Belirlenmiş olan sınav günü personel belgelendirme kuruluşunun alanlarında uzman personeli sınav alanına giderek iki aşamadan oluşan MYK sınavlarını MYK’nın belirlemiş olduğu çerçevede teorik ve uygulama sınavları olarak iki aşamada tamamlıyor. Yapılmış olan teorik sınav sonuçları aynı gün içerisinde firma / kişi ile paylaşılıyor. Başarısız olan adaylar için 15 gün içerisinde ücrete tabii olmayan ikinci sınavlar organize ediliyor. Başarılı olan kişilerin MYK’ya sınav sonuçları bildiriliyor ve Mesleki Yeterlilik Belgeleri 3 hafta içerisinde adreslerine gönderiliyor.
- Belge alımı devlet tarafından teşvik ediliyor mu?
- Mesleki Yeterlilik Belgeleri devlet teşviki veriliyor, sınavdan başarılı olan kişilerin geri ödemeleri sınav tarihini takip eden ayın 20’si ile 30’u arasında sınava katılmış olan kişinin şahsi hesabına yapılıyor.
- Bu belgeleri veren kuruluşlar kim tarafından yetkilendiriliyor?
- 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu’na göre Kurum tarafından sınav ve belgelendirme konusunda yetkilendirilecek personel belgelendirme kuruluşlarının, Türk Akreditasyon Kurumu veya Avrupa Akreditasyon Birliği ile çok taraflı tanıma anlaşması imzalamış diğer akreditasyon kuruluşları tarafından ilgili yeterlilikte TS EN ISO/IEC 17024 (Uygunluk Değerlendirmesi - Personel Belgelendirmesi Yapan Kuruluşlar İçin Genel Şartlar) standardına uygun oluşturulmuş sistem dâhilinde akredite edilmiş olmaları gerekmektedir. Akreditasyon sınav ve belgelendirme sisteminin oluşturulması, dokümantasyonu, uygulanmaya başlanması ve ardından akreditasyon kuruluşu tarafından yerinde denetimleri içeren bir süreçtir.
57 KURULUŞ MYK BELGESİ VERİYOR
- Tüm Türkiye’de kaç kuruluş bu belgeleri vermek üzere yetkilendirildi?
- Tüm Türkiye de 57 kuruluş MYK belgesi verme yetkisine sahiptir. CERTURK aslında burada MYK adına belge vermenin ötesinde ülkemizdeki eleman kalitesinin yükselmesi adına, işçi arkadaşların toplam verimliliğini nasıl artırırız, onların yaptıkları işin önemi hakkında nasıl farkındalık yaratabiliriz çabası içindedir. İlerleyen dönemlerde bu gücümüzü yurt dışı organizasyonlarıyla taçlandırmayı düşünüyoruz. Özellikle Periyodik Muayene- Kontrol ve Ürün Belgelendirme konusunda yapacağımız akreditasyon artırımlarımızla Ortadoğu’da ve Türki Cumhuriyetlerde hem ülkemizin hem de CERTURK’ün bayrağını dalgalandırmak istiyoruz.
