Son iki yazımızda, başarı kavramını geniş bir şekilde tanımlamış daha sonra da başarılı insanların özelliklerinden söz etmiştik. Bu ay da iş hayatındaki başarılı profesyonelleri ele alacağız.
BAŞARILI PROFESYONELLERİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
1- UZMAN OLMAK
Daha önce de belirtildiği gibi başarılı bir profesyonel öncelikle en az bir konuda uzman olmalıdır. Uzman olduğu konuda sürekli olarak kendini geliştirmeli yeniliklerden uzak kalmamalıdır. Günümüzde gelişmeler o kadar hızlı ki bir kişi uzmanı olduğu bir konuda bir üniversite mezunu bile olsa yenilik ve gelişmeleri izlemezse uzmanlık özelliklerini çok kısa bir zaman sonra kaybedebilmektedir. Örneğin şu an kimya mühendisi olan bir kişi 3-5 yıl kimya dalındaki gelişmeleri izlemediğinde artık kimya mühendisi vasfını kaybetmiş olabilmektedir.
2- SÜREKLİ ÖĞRENMEK
Yukarıda da belirtildiği gibi başarılı bir profesyonel için sürekli öğrenmek, uzmanlık alanı ve yapmakta olduğu işle ilgili kendini geliştirmek çok önemlidir. Ancak öğrenmek demek sadece çok kitap okumak, kurslara ve seminerlere gitmek ya da okullardan mezun olmak değildir. Günümüzde artık bilginin de tanımı değişmiştir. Artık kitap sayfalarında veya WEB sayfalarında okuduklarımız, seminerlerde dinlediğimiz şeyler bilgi değil “enformasyon” olarak tanımlanmaktadır.
Peki ‘Bilgi’ nedir?
Bilgi bütün buralardan elde edilen “enformasyon”lardan kafamızın içinde kalandır. Hatta bu bile yeterli değildir. Bunları kullanmamız da gerekir. O halde bilgi öğrenerek ondan katma değer ürettiğimiz enformasyonlardır. Bir profesyonel kişi ne kadar ‘bilgili’ olursa olsun bildiklerini işinde kullanıp ondan yararlanmıyorsa bildiklerinin hiç bir önemi yoktur. Öğrenilen şey kişide davranış değişikliği oluşturmalıdır.
3- SİSTEMATİK VE ANALİTİK DÜŞÜNMEK
Başarılı bir uzman kendi uzmanlık alanında sistematik ve analitik düşünür. Uzmanlık alanıyla, yaptığı iş arasındaki ilişkileri iyi analiz eder. Yaptığı işin gereklerini, eksikliklerini, yapabileceği katkıları, kendi eksikliklerini analiz ederek ortaya koyar. Uzmalık alanı ve yapmakta olduğu işle ilgili gelişmeleri izler. İşi ve şahsı ile ilgili gerekli iyileştirme geliştirme ihtiyaçlarını belirler ve sürekli şekilde öğrenerek kendini geliştirir.
4- ETKİN OLMAK
Etkinlik bir profesyonel için çok önemli bir kavramdır. Çoğu kez etkinlikle verimlilik kavramları karıştırılır. Verimlilik bir işi doğru yapmaktır. Etkinlik ise doğru işi doğru yapmak demektir. Yani bir profesyonel doğru bir işte çalışmıyorsa ya da yaptığı işi doğru yöntemlerle yapmıyorsa o işte verimlilik yüksek olsa da o kişi yeteri kadar etkin sayılamaz. Yine bir kimya mühendisiyle örnek verecek olursak, bu mühendis mühendislik yapmak yerine örneğin müşterilerden alacak tahsilatı işi yapıyorsa bu yaptığı işte çok başarılı ve verimli olsa bile etkinlik düşüktür. Çünkü o kişi mühendislik alanında işini doğru ve verimli yaptığında daha fazla fayda üretme potansiyeline sahipken bu potansiyelini kullanmamaktadır.
Yine yapılan işler yanlış yöntemler ya da araçlarla yapıldığında da doğru yapılsa bile etkinlik azdır. Örneğin bir mühendis yapmakta olduğu işlerle ilgili modern araç ve gereçler kullanmak yerine elle yaptığı işlerde verimli de olsa hızlı da olsa etkin değildir.Çünkü modern araç ve gereçler kullandığında aynı zaman diliminde çok daha fazla fayda üretebilir.
Örneklerde anlatmaya çalıştığımız gibi etkinlik en sonunda karlı çıkmak demektir. “İyi ki bu işte çalışıyorum”, “iyi ki bu metodla yaptım” diyerek sonuçtan memnun olmaktır. Etkinlik bir sürecin sonunda pişman olmamaktır.
5- İLETİŞİME AÇIK OLMAK
Günümüzde işletmelerin çoğunluğu işe alma süreçlerinde, çok deneyimli, çok bilgili “her şeyden anlayan” adeta “supermen” olan profesyonellerden ziyade iletişime açık, takım üyesi olmayı becerebilen, arkadaşlarıyla çok iyi iletişim kuran kişileri tercih etmektedirler. Çünkü takım olarak yaratılan sinerjiyle elde edilen iş sonuçları genellikle kişisel çabalardan elde edilen sonuçlardan çok daha fazla olabilmektedir.
BAŞARILI PROFESYONELLERİN DİĞER ÖZELLİKLERİ
Başarılı profesyoneller, yukarıdaki temel özelliklerinin yanında aşağıda liste halinde belirttiğimiz gibi çeşitli özelliklere de sahiptirler;
Başarılı profesyoneller;
Yenilikçidirler,
Esnek düşünürler,
Düşüncelerini iyi ifade ederler,
İş araçlarını uygun kullanırlar,
Tecrübelerini kullanır ve iş arkadaşlarıyla paylaşırlar,
Özel hayatları ile işlerini ayırırlar,
Çalıştıkları işyerlerini doğru temsil ederler,
Günü ve gelişmeleri yakalarlar,
Arkadaşlarını teşvik eder ve onları motive ederler,
Davranışlarında; mantıklı ve anlayışlıdırlar,
Sinirlerine hakimdirler, ani çıkışlarla karşısındakini kırmazlar,
Gururlu, kibirli değildirler, güler yüzlüdürler,
İleri görüşlü ve toleranslıdırlar,
Fikir ve kararlarında ölçülüdürler. Yeteri kadar açıktırlar,
Saplantılardan uzaktırlar,
Cesurdurlar, gerektiğinde risk alırlar,
Korkuyu çareye dönüştürürler,
Kişisel vizyon sahibidirler ve bu yolda çaba harcarlar,
Sabırlıdırlar. Ancak amaçları için mücadele ederler,
Hatalarından ders alırlar,
Hayata ve çevreye karşı olumlu tutum gösterirler, pozitif düşünürler,
Sorunların üzerine giderler,
Mesai saatlerinin dışına da taşsa işlerini sonuçlandırırlar,
İş yerleri hakkında iş tanımlarından daha geniş bir sorumluluk hissederler,
Yapabilecekleri işleri “Ben bu işi yaparım” diye içtenlikle üstlenirler, gerekirse amirlerinden daha fazla yetki ve sorumluluk talep ederler,
Üstlerine ve astlarına bağlıdırlar,
Emir ve direktiflere açıktırlar,
Koruyucu ve eğiticidirler.
BAŞARISIZ PROFESYONELLERİN BAZI ÖZELLİKLERİ
Başarısız profesyoneller de genelde aşağıdaki davranışları sergilerler;
Sorunların etrafında dolaşırlar ve hedefe hiçbir zaman varamazlar,
Yaptıkları işleri adeta “ellerinin ucu ile tutarlar”,
Çalışma anlayışlarında mesai saatleri çok önemlidir,
İşyerlerini sahiplenmezler. (“Biz burada sadece çalışıyoruz”, “Bu işler, Benim görevim değil”, “Valla kardeşim ben profesyonelim, istediğim koşullar sağlanmazsa çeker giderim” gibi sözleri sık sık söylerler.)
Her vesilede işyerlerinden şikayetçidirler. Hatta şikayet etmekten işlerini doğru dürüst yapamazlar (“Sorumluluk çok yetkim yok ”,”Bu şirket adam olmaz”, “İyi adam yok ki!”, “ Adam her işe karışıyor” gibi)
Sabit fikirlidirler.(“Biz bunları eskiden beri böyle yapardık” ,“Valla hiç kimsenin bir şey bildiği yok” derler.)
Hep “ben” derler. Kendilerini överler,
Kuralları sık sık çiğnerler,
