Türkiye’nin ihracatını artırma noktasındaki yeni umudu DEİK olabilir.
Geçtiğimiz günlerde büyük bir değişime imza atan DEİK Başkanı Nail Olpak’ın önderliğinde yeni dönemde ihracatın artması Türkiye’nin refahına katkı yapılması noktasında çok önemli adımlar atmaya hazırlanıyor.
Bunu söylerken DEİK ile ilgili doğru bilinen bir yanlışı düzeltelim. DEİK tek kuruş kamu kaynağı kullanmayan bir kuruluş. Nail Olpak özellikle bunun altını çiziyor ve devam ediyor:
- Biz kamudan destek almayan ve kendi aidatlarıyla faaliyet gösteren bir iş dünyası sivil toplum kuruluşuyuz. Her iş konseyi kendi bütçesini kendi yapıyor. Bir İş Konseyi Başkanı geçen faaliyet döneminde borçlandıysa, kasası eksideyse bir sonraki döneme başkan adayı olamıyor.
Bu konuda doğru bilgiyi paylaştıktan sonra genel kuruldaki gelişmeleri aktaralım:
. 151 iş konseyinden 135’inde yeni dönem başkanları ve yürütme kurulu üyeleri göreve başladı. 16 konseyde başkan seçilmedi. 70 konseyde başkan değişti. 46 konsey başkanı ilk defa seçildi. 11 kadın konsey başkanı oldu.
Tam bu noktada Nail Olpak sayının azaldığını daha çok kadının başkan olması gerektiğini söyledi ve ekledi:
- Bu konuda Ebru Özdemir’e görev düşüyor. Kadın başkan sayısının atması için özel çalışma yapacak.
Tam bu noktada kulislerdeki bazı bilgileri de aktaralım.
En tartışmalı seçimin Ukrayna İş Konseyi’nde olduğu ifade edildi. Bir anda konseyde üye sayısı 600’e çıktı. Son dakikada uzlaşma sağlandı. Gerginlik Ruşen Çetin’in başkanlığı ile tatlıya bağlandı.
Ancak her konseyde aynı şey olmadı ve 12 İş Konseyi’nde çift liste ile seçime gidildi. Hindistan İş Konseyi’nde önceki başkan Hülya Gedik seçimi oyların yüzde 59’unu alarak kazandı. Mustafa Necati Işık bu alandaki güçlü isimlerden Tevfik Dönmez’in desteğine rağmen seçimi kaybetti ve başkan seçilen Hülya Gedik’i ilk kutlayan oldu.
Çekişmeli geçen Gürcistan İş Konseyi’ni Recep Ali Karakoyun oyların yüzde 67’sini alarak kazandı. Özbekistan’da iki liste ile seçime gidildi ve oyların yüzde 62’sini alan Özgür Onur Özgüven başkan seçildi.
Yıllarca ABD İş Konseyi Başkanlığı’nı yapan Mehmet Ali Yalçındağ Almanya İş Konseyi Başkanı oldu. ABD İş Konseyi Başkanlığına ise Murat Özyeğin seçildi.
Geçen dönemin başarılı başkanlarından Yılmaz Soycan (Belarus), Osman Okyay (Birleşik Krallık), Zeki Sarıbekir (Bulgaristan), Abdülkadir Akkuş (Lübnan) görevlerine devam eden isimler arasındaydı.
Perde arkasındaki bu gelişmelere Nail Olpak şöyle yaklaştı:
- Bu seçimlerdeki değişen başkanlarımız dinamizm açısından, görevine devam eden Başkanlarımız da DEİK’in kurumsal hafızası açısından son derece önemli bir kazanım oldu.
Peki dinamizm tecrübe ile buluştu, bu ihracatı nasıl artıracak. Tam bu nokta DEİK Başkanı Nail Olpak’tan çok çarpıcı öneriler geliyor:
. Ortadoğu ve Körfez ülkeleri bizim için son derece önemli.
. Suudi Arabistan’da yüzde 150 ihracat artışımız oldu ama sıfırdan başlayarak yeniden bu noktaya geldik.
. Birleşik Arap Emirlikleri ile ise dış ticaretimiz hiç durmadı. Şu an 8,5 milyar Dolarlık ihracata ulaştık.
. Katar ile zaten iyi bir konumdayız. Dış ticaret ve finansal anlamda birlikte yürüyoruz.
. BAE özelinde enerji alanında yeniden Türkiye’ye ilgi var. Ve yeşil projelerle ilgileniyorlar. Yatırım için Türkiye’ye gelmek istiyorlar. Ancak elbette haklı olarak beraber başlayacakları, startını birlikte vereceğimiz projelere odaklanıyorlar.
. Suudi Arabistan, Türk iş dünyasını Suudi 2030 vizyonu için davet ediyor. En büyük problemleri de iş yapacak firma bulamıyorlar. Dolayısıyla bize bunu açıkça ifade ediyor ve gelin birlikte çalışalım diyorlar.
. Eskiden orada iş yapmak için Suudlu ortağınız olması gerekiyordu ama artık önümüzde böyle bir engel yok. Türkiye’nin oradaki projelerden ciddi bir pay alma şansı var.
. Rusya tarafında ise ödemeler ve para transferleri konusunda ABD elindeki en büyük kozu kullandı. Dolayısıyla 22 Aralık kararları önümüzde ciddi bir risk oluşturuyor. Bankacılık işlemleri konusunda atılacak adımlar pek çok ülkeyi doğrudan etkileyecektir.
. Eylül ayında ABD’de yaptığımız Türkiye-ABD Yatırım Konferansı’nda bugüne kadar görülmemiş bir ilgi vardı.
. ABD’li yatırımcılar ekonomi yönetiminin politikalarının sürdürülebilirliğini ve seçim sürecini takip ederek bir karar süreci yaşıyor olabilirler. Bugünden yarına hemen yatırım gelmesini beklemek da doğru olmaz, bunun elbette bir süresi olacaktır.
. Gümrük Birliği’nin güncellenmesinin önünde zaman bakımından AB Parlamento seçimleri de bir yavaşlama riski oluşturuyor.
. Ancak yılın ikinci yarısından itibaren bu konuda adımlar atılabilecek, bu da elbette zaman kaybı demek. Gönül ister ki seçim öncesinde bile Türkiye’nin beklediği kararlar alınsın ve Gümrük Birliği bir an önce güncellensin.
. ABD özelinde DEİK olarak sekiz eyalet komitemiz ile her eyalette 1 milyar Dolar ticaret hedefimiz var. 100 milyar Dolarlık ticaret hacmi hedefi için 50 eyaletin olduğu dev bir ülke olan ABD için eyalet bazında çalışacağız.
. Dolayısıyla eyalet bazında çalışmadıkça ve dişe dokunur ticaret rakamlarına ulaşmadıkça ev ödememizi eksik yapmış oluruz. ABD’de her eyaleti ayrı bir devlet olarak bile değerlendirebiliriz. Çünkü eyaletler arasında hukuki ve iş yapış tarzı anlamda dahi pek çok farklılıklar var.
. Biz ticaret hacmimizi ileride 100 milyar Dolara çıkardığımızda çok daha etkin, etkili ve kayda değer bir pozisyona kavuşacağız.
. Asya’da Türk Devletleri Teşkilatı ile yeniden o pazarda güçlenmek için önümüzde bir fırsat var. Ve bu bölge cari açığımızı azaltmamız için son derece önemli.
. Mesela artık hizmet ihracatını da daha fazla konuşmalıyız. Bu alanda döviz getirisi yüksek bir ticaret ortamı için çalışmalıyız.
. Özellikle bizim ülkemize uğramayan transit ticaretten söz ediyorum. Özellikle emtia ticaretinde sık kullanılan bu ticarette trilyon dolarlardan söz ediyoruz.
. İsviçre, Hollanda, Singapur ve Dubai buna en iyi örnek ülkeler olarak başı çekiyorlar. Mesela Hollanda diyor ki; gel şirketinin benim ülkemde kur, ben de sana vergi avantajı sunayım.
. Müteahhitlerimiz, yurt dışından iş alırken yanlarında partnerlerinden birisi de müşavirlerimiz oluyor. Her şeyi müşavirlik firmaları dizayn ediyor.
. Ticaret Bakanlığımız da kendilerini destekliyor bu önemli. Buna ilaveten özel bir teşvik mekanizması daha oluşturup, firmalarının dünyada önde gelen bazı müşavirlik firmalarını satın almalarını da sağlamalıyız diye düşünüyorum.