Bu ayki yazımızda şirketleri bir tarafa bırakarak bireysel başarıdan söz etmek istiyorum. Aslında şirketlerin başarıları da büyük ölçüde o şirketteki bireylerin başarılarıyla çok ilgilidir.
“Birey için başarı nedir? Nasıl başarılı olunur? Bireyi başarıya götüren adımlar nelerdir?” gibi daha bir çok soru özellikle kariyerlerinin başında olan genç insanlar için çok önemli sorulardır. İşte bu yazımızda bu soruların yanıtlarını inceleyeceğiz;
BAŞARI NEDİR?
Bu sorunun yanıtı insanlara kolay gibi gelebilir. Zihinlerde hemen “Zengin olmak, iyi bir evlilik yapmak, iyi bir kariyer yapmak” gibi şeyler belirebilir. Ancak biraz daha düşündüğümüzde bu sayılanların göreceli şeyler olduğunu görebiliriz. Örneğin ne kadar zengin olmak? İyi evlilik dediğimiz şey nedir? Nasıl kariyer? Biraz daha düşündüğümüzde ise başarılı olmak için aslında bunların yetmediğini de görürüz. O halde başarıyı bütün bu ve buna benzer unsurları ve daha fazlasını içerecek şekilde nasıl tanımlayabiliriz?
BAŞARI;
. Hayattan beklentilerin gerçekleşmesidir.
. Sonuçlardan pişman olmamaktır.
. Ulaşılan konum ile başlangıç arasındaki farkın iyi yönde olmasıdır.
. Bireysel güç ve toplumsal yapıyı harekete geçirme derecesidir.
. Hayatı dengeli kullanmaktır.
BAŞARI, HAYATTAN BEKLENTİLERİN GERÇEKLEŞMESİDİR
Birey hayattan ne bekliyor? Zeki, çalışkan, hatta iyi eğitimli bir kişi, büyük işler yapmak, örneğin çok para kazanmak yerine küçük bir balıkçı kasabasında fazla yorulmadan mütevazı bir yaşam sürmek istiyorsa neden başarısız olsun? Bu insan zaten böyle bir yaşam sürmek istiyorsa başarılı demektir. Ancak bulunduğu o küçük balıkçı kasabasından çıkarak büyük şehirlerde büyük işler yapmayı, çok para kazanmayı çok “renkli” yaşamayı hedeflemiş olan biri hala orada balıkçılık yapıyorsa başarısız olmuş demektir. O halde başarılı olmak için birey öncelikle bu soruların yanıtını bulmak zorundadır.
Ben nasıl yaşayacağım?
Benim hedeflerim nelerdir?
Örneğin 5, 10, 15, 20 ya da 50 yıl sonra (yaşıyorsam) kendimi nasıl, nerede hayal ediyorum?.
İşte bir insan hayal ettiği, hayattan beklediği bu gibi isteklerini gerçekleştirdiği ölçüde başarılı demektir Ancak bu istekleri belirlerken gerçekçi olmak da gerekir. Örneğin boyu çok kısa olan biri, “profesyonel basketbolcu olacağım” derse ne kadar başarılı olabilir?
BAŞARI, SONUÇLARDAN PİŞMAN OLMAMAKTIR
Birey hayattan beklentileri doğrultusunda yaşamını sürdürürken belirli bir aşamaya geldiğinde pişman değilse başarılı demektir. Konuyu yukarıdaki örnekle açıklamaya devam edersek, balıkçı kasabasında mütevazı hayatı seçen insan örneğin 10 yıl sonra pişman olmuş ve “Hayatımın 10 yılını bu küçük kasabada boşa harcadım. Ben buralarda harcanacak insan mıydım?” derse başarısız olmuş demektir. Buna benzer şekilde yanlış meslek seçmiş ve işini sevmeyen insanlar da iş konusunda başarısızdırlar. Yaptığı evlilikten yıllar sonra pişman olmak yine bir başarısızlık örneğidir. Çok para kazanan bir insanın daha fazla kazanmak uğruna örneğin kanunsuz işlere girerek toplum ya da devlet tarafından cezalandırılması da zenginliğe rağmen bir başarısızlık örneğidir. Başarılı olmak demek “İyi ki öyle yapmışım” ya da “Başa dönsem yine aynı şeyi yapardım” demektir, ”keşke” dememektir.
BAŞARI, ULAŞILAN KONUM İLE BAŞLANGIÇ ARASINDAKİ FARKIN İYİ YÖNDE OLMASI DEMEKTİR
Hayatının belirli bir aşamasına gelmiş olan birey bütün hedeflerine vararak hayata atıldığı zamanlardaki durumuna göre çok daha iyi bir durumda ise zaten başarılı olmuş demektir. Ancak hedeflerini belirleyen ve bu hedeflere doğru çaba harcayan birey her zaman ve her konuda amaçlarına ya da amaçlarının tamamına ulaşamayabilir. Kendi yönetemediği bazı olaylar örneğin kazalar, afetler, savaşlar, yakınlarını kaybetmek gibi unsurlar ya da kişisel hataları ve yetersizlikleri o bireyin o zaman diliminde varması gereken hedeflerine ulaşmasını engellemiş olabilir. Buna rağmen hayatının belirli evrelerinde geriye baktığında başlangıçtaki durumuyla o anki durumu arasında anlamlı farklar varsa bu kişi yine başarılıdır. Başarılı insanlar böyle durumlarda hedeflerini revize ederek yine yollarına devam ederler.
BAŞARI, BİREYSEL GÜÇ VE TOPLUMSAL YAPIYI HAREKETE GEÇİRME DERECESİDİR
Başarılı insanlar vardıkları hedeflerine en çok kendi güçleri sayesinde varırlar. Elbette etraflarında takım arkadaşları ve yoldaşları da vardır. Ancak başarılı insanlar genelde lokomotif konumunda olurlar. Öyle ki lokomotif kendisi dağları aşıp giderken birçok vagonu da harekete geçirir. Başarılı bireyler kendilerine olduğu kadar ailelerine, akrabalarına, bulundukları bölgeye, ülkeye ve tüm insanlara fayda üreten kimselerdir. Bu faydayı kendileri ürettikleri kadar toplumu da bu yönde yönlendirirler.
Bireysel olarak yetenek ve imkanları varken bunları tembellik, eğlenceye düşkünlük, kötü alışkanlıklar gibi nedenlerle kendisi ve içinde bulunduğu toplumun yararına kullanmayan bireyler zengin de olsalar, zeki de olsalar başarılı kabul edilemezler. Ve yine kişi, sahip olduğu yetenek, bilgi, zeka gibi imkanlarını toplumun ve hatta kendi kendisinin zararına kullandığı zaman da başarısız demektir. Örneğin çok zeki ve çok zengin olmuş bir dolandırıcı ya da bir kumarbaz başarılı bir birey olamaz.
BAŞARI HAYATI DENGELİ KULLANMAKTIR
Birçok insan, hayatını yaşarken hayatın birçok nimetleri arasında denge tutturmakta zorlanmaktadır. Uyumak, eğlenmek, çalışmak, dinlenmek, dost ve arkadaşlarla olmak, seyahat etmek gibi hayatın birçok nimetlerinden birine ya da bir kaçına odaklanarak diğerlerini ihmal etmek başarıyı olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Başarılı insanlar bütün bu ve buna benzer davranışları belirli bir plan çerçevesinde yaparak hayatın her alanında var olurlar.
Bu yazımızda başarıyı tanımlamaya çalıştık. Görüldüğü gibi başarı, özellikle genç insanların aklına öncelikle gelen para kazanmak, büyük bir işadamı olmak, üst düzey bir yönetici olmak ya da lüks içinde yaşamak gibi unsurlardan ibaret değildir. Gelecek ayki yazımızda başarılı olmanın yollarına değineceğiz.